Zdarza mi się trafiać na zespoły, które ponad występowanie na żywo stawiają pracę w studiu, utwór po utworze – konsekwencją takiego stanu rzeczy jest szerszy zakres możliwości tworzenia nowych utworów, bez żadnych ramowych czy stylistycznych (opartych na luźnej łatce, którą przypina się chyba każdemu istniejącemu zespołowi) ograniczeń, a także potencjalne poszerzenie faktycznej ilości osób, które będą pracować przy utworach. Jedną z takich grup jest projekt Nihili (od łacińskiego „unieważnić” – zresztą słuchając albumu łatwo się przekonać, że muzycy zwyczajnie łacinę lubią), którego to debiutancki album „Confiteor” przyszło mi zrecenzować. Materiał swoją premierę miał jeszcze w zeszłym roku – ale jako że fizycznego wydania doczekał się on dopiero w marcu bieżącego roku, trafiła się dobra okazja by co niektórzy mogli sobie ów materiał przypomnieć. Dla mnie jest to z kolei pierwszy kontakt z Nihili – czas więc podzielić się moimi wrażeniami z czytelnikami.

Początki Nihili sięgają października 2020 roku. Prace nad „Confiteor” trwały aż do maja 2023 roku, i w pewnym sensie na płycie słychać ten poświęcony mu dosyć spory kawałek czasu. W tym miejscu zazwyczaj rzucam jakieś luźne określenie ogólnego brzmienia albumu, ale dziś chyba sobie odpuszczę. Wspomogę się tylko słowami zespołu: on sam określa swoją twórczość jako „dark doom poethry metal”, a jednocześnie podkreśla jego sporą rozpiętość stylistyczną. I faktycznie, to kolejny już krążek w ostatnim czasie przeze mnie opisywany, który ewidentnie unika zaszufladkowania. Wynika to z wielu czynników, ale nie bez znaczenia jest również fakt, że to album koncepcyjny, utrzymany w klimacie poezji śpiewanej. Tematyka? Równia pochyła, po której zsuwa się człowiek w pogoni za zaspokajaniem własnych zachcianek… z tym że gdzieś po drodze pojawia się szansa na zbawienie. A czy to na pewno jest takie łatwe do osiągnięcia?

Sam album to trzynaście utworów, w tym także intro zatytułowane „Mrok”, a wspomniana wcześniej historia rozłożona została na jedenastu z nich. Muzyka wyraźnie zostawia miejsce lirykom, przekazywanym w różny sposób – od szeptów, przez czysty śpiew, aż do okazjonalnie pojawiających się growli. Instrumenty pełnią rolę podkładu w pełnym tego słowa znaczeniu, co mocno ingeruje w i tak już z lekka pogmatwany charakter „Confiteor”. Ciężko tu doszukiwać się wymyślnych urozmaiceń, a mimo to ułożenie sobie w pamięci całego materiału także do łatwych może nie należeć. Czy z poszczególnych kompozycji wypływa ponury nastrój? Owszem. Czy bije z nich agresywny ciężar? W żadnym wypadku. To muzyka raczej przystępna, choć ocenianie jej przez pryzmat całości zdaje się być całkowicie pozbawione sensu. Wynika to chociażby ze specyficznej produkcji, która niestety stanowi pewien mankament albumu – poszczególne kompozycje zdają się od siebie różnić głośnością gitar, brzmieniem perkusji, być może żywej, być może nie (które raz jest „głuche”, jak w „Nephilim”, a raz elegancko wyraziste i intensywne), a także samym natężeniem – tak jak to jest w przypadku zamykającej album „Światłości”, z niesamowicie wręcz wyeksponowanym basem, niepodobnym do któregokolwiek wziętego z poprzednich utworów. Faktycznie, album miksowały różne osoby, więc może stąd się wzięły te rozbieżności… Skutkuje to nierównością kompozycji, która nieco utrudnia odbiór, natomiast jest to jedyna rzecz, którą mam temu albumowi do zarzucenia.

Cała reszta prezentuje się już zdecydowanie lepiej. Zacząć chciałbym od rzeczy absolutnie podstawowej jeśli chodzi o albumy koncepcyjne, czyli od umiejętności budowania nastroju oraz motywowania odbiorcy, by rzeczywiście opowiadaną historię chłonął i odkrywał. Rzeczywiście, z tym Nihili radzi sobie przyzwoicie. Całość ma ten swój odgórnie określony klimat, nacechowany melancholią, a także – jeśli spojrzeć z odpowiedniej perspektywy – realizmem posępnego żywota człowieka. Najlepiej jest traktować debiut Nihili jak zbiór opowiadań, któremu w tle przygrywa muzyka mająca na celu wzmocnić chłonięte przez odbiorcę emocje. Nie chodzi mi tu o minimalizowanie znaczenia instrumentów, absolutnie – niemniej nie pamiętam, kiedy ostatnio w taki sposób patrzyłem na jakiekolwiek nagrania. A to już coś. Z tego też względu momentów szczególnie zapadających w pamięć jest tu raczej niewiele – taki charakter. Gitary pracują jak należy, ale żadna ścieżka nie wybija się znacząco ponad normę. Symboliczne akcenty, takie jak klawisze czy też sample (znalazło się miejsce i dla krakających wron w „Ciszy”) – miły dodatek. Wyróżnić się mogą skrzypce w „Numinosum”, a to zasługa jednego z gości, których tu można usłyszeć całkiem sporo. I przy gościach się jeszcze zatrzymam. 

Nihili – „Cisza”

Zdecydowanie większą rolę pełnią ci, którzy na płycie mieli okazję zaśpiewać. Zresztą, rozmaitych głosów jest tu mnóstwo: odpowiadający za główny wokal Marcin „Kira” Petruk na brak towarzystwa zdecydowanie narzekać nie może – ze składu wspierają go wokalnie instrumentalista Piotr „Ramzes” Przebiorowski, oraz, w „Dies Irae”, gitarzysta Mikołaj „Thamnos” Krzaczek, ale to dopiero początek. Z dodatkowych, gościnnych głosów, usłyszeć możemy kolejno: Magdalenę Ołyniuk z Energy Girls („Nephilim”), Dominikę „LiLith” Kamińską z Damnation Of Gods („Purgatorium”), oraz niewymienioną w książeczce Anię Sobczak-Choinę z grupy TRAP („Przykazanie”). Pod tym względem jest więc zdecydowanie różnorodnie, ale i zwyczajnie ciekawie.

W porządku, nie do końca pasują mi efekty nałożone na wokal w kompozycji „Pandem(ON)ia”, ale to akurat szczegół. Podoba mi się za to ekspresja wokalna Kiry, niby oparta przede wszystkim na zduszonym, ale wyrywającym się szepcie, lecz momentami przechodząca w formę bliską przytłumionego growlu. Nie jest to powszechny zabieg (a już na pewno nie stosuje się go w takim natężeniu), nie wszędzie też pasuje, ale tu się akurat sprawdził. Refren w „Dies Irae” to ciekawy „skok w bok”, który w sumie mógłby być praktykowany i w dalszej części albumu. Goście także zostawili po sobie wyraźny ślad, uatrakcyjniając całość, ale zdecydowanie błyszczy tutaj jednak „Purgatorium”. Kto śledzi moje prywatne wpisy, ten wie, że od trzech lat jestem wiernym fanem Damnation Of Gods – uwielbiam nie tylko ich mroczną, poniewierającą muzykę, ale również właśnie wokal. Na płycie Nihili powstał znakomicie uzupełniający się damsko-męski duet, angażujący i zapadający w pamięci zdecydowanie bardziej niż reszta. To mój faworyt, bez żadnych wątpliwości.

Nihili & LiLith – „Purgatorium”

Być może to kolokwialne określenie, ale „Confiteor” jest albumem bardziej wokalnym niż muzycznym, przynajmniej w kontekście tego, co odznacza się wyraźniej. Dla odmiany nie poświęciłem aż tyle uwagi warstwie instrumentalnej, ale nikt na minus chyba na tym nie wyszedł. Nihili to ciekawy projekt, choć przyznać trzeba że również nietypowy. Ale czasem warto przyjąć nieco inną perspektywę, troszkę się otworzyć i poznać odmienne horyzonty. Parę drobnych chochlików się ukryło, ale nie zniekształca to mojego pozytywnego odbioru. Wiem, że trwają prace nad nowym albumem – mam tylko nadzieję, że zespół nie zamierza rezygnować z zapraszania gości, gdyż – jak wspomniałem na początku – projekty typowo studyjne są otwarte na personalne urozmaicenia. I Nihili zdaje się to potwierdzać.

Łukasz (Barliniak) dla Radia ElitaCafe/R.E.C/

Nihili na Facebooku

Połowa składu Nihili: Kira (z lewej) oraz Ramzes. Zdjęcie pochodzi z oficjalnej strony zespołu na Facebooku.